İçi su toplamış küçük kabarcıklar (blisters) şeklinde başlayan, nadiren ağız içerisinde olsalar da genellikle ağız dışında meydana gelen, aft gibi ağız içerisinde tüm bölgelerde olabilmesine karşın genellikle ağız içerisinde damak tavanı gibi hareketsiz bölgeleri oluşan ve virüsler tarafından meydana gelen bulaşıcı bir hastalıktır.
Uçuk çıkmadan 0 ila 24 saat önceden karıncalanma, kaşınma, yanma, sızlama hissedilir. Bunu o bölgenin kızarması, şişmesi ve daha sonra da içi sıvı dolu kabarcıkların ortaya çıkışı izler. Bu kabarcıklar konuşurken, gülerken, yiyip içerken acı ve ızdırap verir. Zamanla kuruyup çatlar, sızıntı yapar ve açılarak görüntüyü bozan çirkin bir yara haline gelir.
Uçuk dikkat edilmesi gerekecek derecede bulaşıcıdır. Ön belirtileri ile açık yaranın kapanması süresi arasında bulaşıcıdır. Uçuğu olan bir kişinin kullandığı, havlu, bardak, çatal, kaşık vb. eşyalardan ve uçuklu kişinin öpmesi sonucu bulaşır.
Uçuk virüsü (Herpes simpleks) ile insan genellikle ilk defa küçükken (0-5 yaş) tanışır. Uçuğu olan aile bireylerinden birinin "Sevgi dolu" öpücüğü sonucunda uçuk virüsü vücuda girer. Çoğunlukla fark edilmeyen küçük kızarıklıklar şeklinde ortaya çıkar; ağız içi, diş etleri ve dudaklar enfekte olur. Ama kimi hassas bünyelerde ciddi enfeksiyon şeklinde görülebilir.
Uçuğun Bulaşmaması İçin
Uçuğa dokunulmamalıdır. Dokunulursa eller çok iyi yıkanmalıdır.
Bayanlar makyajlarını çıkarırken özellikle çok dikkat etmelidirler. Kesinlikle gözlere dokunulmamalıdır.
Özellikle bebekler, çocuklar ve diğer insanlar öpülmemelidir.
Uçuklu insanın kullandığı havlu, bardak, çatal, kaşık vb. eşyalar ayrılmalı ve başkalarının kullanmasına izin verilmemelidir.
Yerken, içerken kullanılan malzemeler özellikle çocuklar ile paylaşılmamalıdır.
Uçuk ve uçuk yarasının kabuğu ile oynanmamalıdır. (Parmaklara uçuk virüsü bulaştırırken, uçuk yarasına da diğer mikroplar bulaştırılmış olur.)
Herpes (göz uçuğu) keratiti: Herpes virusu, uçuk virusu olarak da bilinir. Herpes virusu erişkinlerde kafa içi sinir gangliyonlarına yerleşir ve vücut direncini düştüşü (hormonal değişiklikler, ağır hastalıklar, yoğun stress, güneşe maruz kalma gibi) hallerde active olur. Bazı kişilerde uçuk dudaklarda çıkarken herpes keratitinde gözün kornea tabakasında çıkar. Göz uçuğu tekrarlayabilir, ve her tekrarda korneada leke bırakarak iyileşir. Görüşün azalmasına neden olur. Tedavide antiviral ilaçlar ve damlalar kullanılır. Herpes keratitinin neden olduğu kornea bulanıklığı görmeyi azaltacak seviyeye geldiğinde kornea nakli ile tedavi edilir.
Uçuk virüsü (Herpes simpleks) vücuda girip ilk enfeksiyonu yaptıktan sonra o bölgedeki isnir düğümüne girip yerleşir ve istenmeyen bu misafir, vücudun zayıf düştüğü durumlarda çoğalır ve uçuk çıkar. Stres, aşırı yorgunluk, uykusuzluk, aşırı güneş ışığı ve UV ışınları, diğer enfeksiyonlar, adet dönemi, hamilelik gibi durumlarda virüs aktif hale geçebilir.
Öncelikle uçuğun nüksetmesine sebep olan durumlardan sakınmak gerekir. Örneğin strese bağlı olarak gelişir ise; stresimizi azaltacak gevşeme tekniklerini öğrenmek. Yorgunluk ve uykusuzluk sebep ise; dinlenmek ve iyi uyumak. Güneş sebep oluyor ise; dudaklar için koruyucu krem ya da yüksek koruma faktörlü güneş yağı kullanmak ve şapka ile yüzü güneşten korumak gerekir. Tüm alınan önlemlere rağmen uçuk yine de nüksedebilir.
Ön belirtiler (karıncalanma, kaşınma, yanma, sızlama) hissedildiğinde o noktaya kısa aralarla antiviral bir uçuk kremini uygulamak gerekir. Uçuk ya hiç çıkmayacaktır ya da çıksa bile hafif seyredecektir.
Nasıl Tedavi Edilir
Alkol ve antiseptik ilaçlar, Uçuğun üzerindeki bakteri enfeksiyonunun gelişmesini engeller
Ağrı kesici ilaçlar; Uçuğun sebep olduğu ağrıyı azaltır.
Buz uygulamak; Ağrı azaltılabilir
Oysa günümüzde etkili tedavide kullanılan antiviral uçuk kremleri, deriden geçerek uçuk virüsüne (Herpes simpleks) etki eder ve deriye zarar vermelerini engeller.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder